Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΝΔΡΙΝΟΥ
Ήταν μια ιδέα του υπουργού Οικονομικών Θανάση Κανελλόπουλου στα τελευταία χρόνια της κυβέρνησης της ΝΔ, λίγο πριν την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία:
Να δημοσιεύονται οι κατάλογοι με τους πλουσιότερους Έλληνες με βάση τις φορολογικές τους δηλώσεις. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά να κυκλοφορούν και σε βιβλίο και μάλιστα σε τόμους, όπως οι εγκυκλοπαίδειες!
Σήμερα κάτι τέτοιο μοιάζει αδιανόητο, θα ήταν παράνομο με βάση το νόμο για τα προσωπικά δεδομένα και πολλά άλλα. Τότε όμως, σαράντα και χρόνια πριν, ήταν τιμή και καμάρι να είναι κάποιος πλούσιος. Η, κατ΄ άλλους είχε κακό φοροτεχνικό.
Θυμίζουμε ότι οι δηλώσεις ήταν χειρόγραφες, τους πήγαινε ο ίδιος ο φορολογούμενος στην εφορία ή έστω ο λογιστής του, ενώ την εκκαθάριση την έκαναν… πρωτόγονα κομπιούτερ που δεν είχαν δικλείδες ασφαλείας.
Έτσι τον Δεκέμβριο του 1981, όταν ο υπουργός Οικονομικών Μανώλης Δρεtτάκης πήρε το ενημερωτικό σημείωμα για τον πλουσιότερο Έλληνα είδε το όνομα του παντελώς άγνωστου Γ. Τρίγκα με το ιλιγγιώδες ποσό των 251.329.145 δρχ για ετήσιο εισόδημα!
Έγινε επανέλεγχος και διαπιστώθηκε ότι είχαν προστεθεί κατά λάθος 251 εκ. δρχ στον φορολογούμενο. Ελπίζουμε να μην είχε πάρει ακόμα το εκκαθαριστικό!
Και δεν ήταν ο μόνος. Ο Αρεοπαγίτης Ν. Γιαννουλόπουλος δήλωσε εισόδημα 927.000 δρχ, αλλά το κομπιούτερ του προσέθεσε άλλα 90 εκ. κάνοντάς τον πλουσιότερο ακόμα κι από τον Βαρδή Βαρδινογιάννη, ενώ ένας τραπεζικός υπάλληλος, ο Μ. Ταχατάκης είδε τη δηλωθέν εισόδημά του από τις 515.846 δρχ να εκτοξεύεται στα 42.727.000!
Η Αλλαγή μπορεί να είχε έρθει στην εξουσία, αλλά δεν άλλαξε τίποτα από το τελετουργικό. Οι δηλώσεις που είχαν υποβληθεί το 1980, για τα εισοδήματα του 1979 τυπώθηκαν σε 5 τόμους (4 ήταν τον προηγούμενο χρόνο) και περιείχαν 1,5 εκ. φορολογούμενους με εισόδημα μεγαλύτερο των 250.000 δρχ. Τους τόμους μπορούσε να αγοράσει ο καθένας πληρώνοντας 150 δρχ! Η παρουσίαση γινόταν σε ειδική τελετή παρουσία δημοσιογράφων και την επόμενη μέρα οι εφημερίδες δημοσίευαν σχετικούς πίνακες.
Διαβάζουμε στη «Βραδυνή»
Πλουσιότερος Έλληνας ήταν ο βιομήχανος Ελευθέριος Μουζάκης, των κλωστών «Πεταλούδα» (186 εκ. δρχ), τον ακολουθούσε ο Πρόδρομος Αθανασιάδης – Μποδοσάκης που είχε πεθάνει τον Μάρτιο του 1979, αλλά οι συγγενείς του υπέβαλαν κανονικά δήλωση στο όνομά του, αφού δεν είχε ξεκαθαριστεί ακόμα το θέμα της διαθήκης του (144 εκ. δρχ), ενώ στην τρίτη θέση ήταν ο Βαρδής Βαρδινογιάννης (73 εκ. δρχ.), όπως δείχνει και ο σχετικός πίνακας από την εφημερίδα «Έθνος».
Στους 100 πλουσιότερους υπήρχε μια 16χρονη μαθήτρια και δύο ιδιοκτήτες καταστήματος ψιλικών! Ακόμα οι 88 πλουσιότεροι έχουν φορολογική έδρα την Αθήνα, ενώ 10 μένουν στη Θεσσαλονίκη, ένας στις Σέρρες κι ένας στην Πάτρα.
Απούσα η υπόλοιπη Ελλάδα. Σε αυτό συνετέλεσε και η απαλλαγή της φορολογίας στους αγρότες. Ακόμα και οι μεγαλοκτηματίες έβρισκαν τρόπο να αποφύγουν τη φορολογία. Κάτι αντίστοιχο συνέβαινε με τους εφοπλιστές που είχαν έδρα των επιχειρήσεών τους στο εξωτερικό.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι πλουσιότεροι ανά κλάδο. Για παράδειγμα η Αλίκη Βουγιουκλάκη δεν ήταν στη 10άδα των καλλιτεχνών με τα μεγαλύτερα εισοδήματα.
Στους αθλητές βρίσκουμε μόνο ποδοσφαιριστές, οι μόνοι που υπέγραφαν επαγγελματικά συμβόλαια. Η έκπληξη αφορά τον… πλουσιότερο. Δεν είναι κάποιος σταρ, δεν αγωνιζόταν καν στην Α’ εθνική! Ο Βασίλης Μωραϊτέλης που αγωνιζόταν στον Πανιώνιο. Αιτία ήταν το πριμ για την ανανέωση του συμβολαίου του.
Όσο για τους πολιτικούς δεν ήταν υποχρεωμένοι να υποβάλλουν πόθεν έσχες, ενώ οι περιουσίες τους είχαν σχέση με τις οικονομικές δραστηριότητες συγγενικών τους προσώπων, όπως στην περίπτωση του Γεωργίου Ράλλη που στον οικογενειακό προϋπολογισμό συνεισέφερε η σύζυγός του με την αντιπροσωπεία ετοίμων ενδυμάτων γαλλικής φίρμας που είχε, ή του Ευάγγελου Αβέρωφ που δήλωνε κτηνοτρόφος, αφού από εκεί προερχόταν το κυρίως εισόδημά του.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο ακόμα κερδοφόρα επαγγέλματα
